zondag 27 december 2009

el lissitzky (1890-1941)



















ontwerp van El Lissitzky voor Voor de stem van Vladimir Mayakovsky, 1923, 64 pagina's 19x13,5cm

















El Lissitzky probeerde geluiden te visuualiseren bij een tekst van de Russische dichter Vladimir Majakovski getiteld Dlia golosa (Voor de stem). Lissitzky's typografische versie van Majakovski's dichtbundel demonstreert het creatieve gebruik van bestaand letter- en lijnmateriaal. 'Dit boek met gedichten … is bedoeld om hardop gelezen te worden … Mijn bladzijden staan in dezelfde relatie tot de gedichten als een begeleidende piano tot een viool. Precies zoals de dichter in zijn gedicht concept en geluid verenigt, heb ik geprobeerd een zelfde soort eenheid te creëren door het gedicht en de typografie te gebruiken.'
Lissitzky gaf in 1923 een lezing in de Haagse Kunstkring. Kort daarna ontstonden in het typografische werk van Piet Zwart een nieuwe dynamiek en een spontaner gebruik van letter en beeld. Zwart werkte aanvankelijk in het vrij statische idioom van De Stijl. Ook van Doesburg waagde zich aan typografische experimenten zoals te zien is in het boek Die Scheuche dat hij maakte samen met Kurt Schwitters en Käthe Steinitz.
[tekst afkomstig uit het - de tentoonstelling over Van Doesburg - begeleidende Tekstboekje. Van Doesburg and the international avant-garde. Constructing a new world. 20 okt 2009 t/m 3 jan 2010 De Lakenhal Leiden]